Omgaan met het verlies van een broer of zus door zelfdoding

Het overlijden van een naaste doet pijn. Omgaan met dat verlies en het werk dat bij rouwen komt kijken is niet gemakkelijk. Maar waar volwassenen door hun levenservaring de gereedschappen hebben zich staande te houden in deze periode, hebben kinderen daar vaak meer moeite mee. Wanneer er sprake is van zelfdoding van bijvoorbeeld een broer of zus, kan een kind spaak lopen in het verwerkingsproces.

Grote impact

Jaarlijks overlijden tussen de 40 en 80 kinderen of jongeren door zelfdoding. Dat heeft een enorme impact op de kinderen uit het gezin die achterblijven. Ze krijgen te maken met een bijna ondraaglijk verdriet, en veelal vinden zij het erg moeilijk om hiermee om te gaan. In sommige gevallen, wanneer de kinderen erg jong zijn, begrijpen ze moeilijk wat er precies is gebeurd en waarom de broer of zus deze keuze heeft gemaakt. Kinderen die met zelfdoding van een familielid te maken hebben, mogen we daarom scharen onder de kwetsbare kinderen. Vaak zien we dat deze kinderen daar hun hele leven in meer of mindere mate last van blijven houden. En aangezien het onderwerp vaak taboe is, te pijnlijk voor de omgeving om over te praten, blijven de kinderen alleen met hun gevoelens.

Dubbel rouwproces

Wanneer een broer of zus overlijdt door zelfdoding, komt een kind in een soort dubbel rouwproces terecht. Anders dan bij andere sterfgevallen kan het kind de woede niet richten op een ziekte, een slechte automobilist of de stupiditeit van het ongeval. Naast het verlies van de dierbare, moet het kind ook leren omgaan met het feit dat die dierbare zelf degene is die al het verdriet veroorzaakt. Daarbij is er ook vaak sprake van schuldgevoelens. Veel kinderen hebben het idee dat ze het hadden moeten zien aankomen, dat ze iets hadden moeten doen.

Turbulente emoties

Bij Baasis Kindercoaching richt ik mij op de begeleiding van gezinnen die te maken hebben met zelfdoding. Omdat kinderen erg kwetsbaar zijn in deze situatie, is het belangrijk te leren omgaan met allerlei conflicterende en turbulente emoties. Bij deze kinderen en in hun rouwproces richten we ons eerst op stabiliseren. Wat weet het kind over de toedracht? Hebben de ouders eerlijk verteld wat er is gebeurd? Sommige ouders durven niet te vertellen over de zelfdoding omdat ze bang zijn dat het andere kind het na gaat doen. Toch is eerlijkheid ontzettend belangrijk. Omdat dit lastig kan zijn, kan ook bij dit stukje ondersteuning plaatsvinden. Wanneer de waarheid niet is gesproken, dienen we dat eerst samen te herstellen.

Missende kind vervangen

Voor kinderen is de zelfdoding van een broer of zus vaak erg angstig. Door de emoties en het diepe verdriet om hun kind, gaat er bovendien een deel van de ouders ‘verloren’. De kinderen kunnen het gevoel hebben dat ze nog meer hun best moeten doen omdat ze het missende kind moeten vervangen. Ook maken kinderen zich vaak zorgen over het welzijn van hun ouders. Ze willen sterk zijn om de ouders te ondersteunen, maar het risico bestaat dat de eigen gevoelens dan weggestopt dreigen te worden. Zo kunnen de kinderen hun rouw uitstellen, wat hen later in de weg gaat zitten. Bij een kindercoach mogen de kinderen eerlijk en open zijn over wat ze voelen, zonder dat de gesprekspartner dichtslaat of niet weet hoe te reageren. Tijdens de coaching kunnen we gebruikmaken van verschillende technieken.

Anders naar de situatie kijken

Zo maken we gebruik van E.F.T., een methode om stressreacties te verminderen. Maar ook kan ik WRITEjunior inzetten, een schrijftherapie voor getraumatiseerde kinderen. Aan de hand van deze therapie zetten het kind en ik samen het verhaal op papier. Doordat we de gebeurtenis en context nauwkeurig neerzetten, heeft het kind de mogelijkheid op verschillende manieren naar de situatie te kijken. Door echt met de gebeurtenis ‘aan het werk’ te gaan, biedt dat ruimte om de emoties daaromheen te verwerken. Voor oudere kinderen is dat vaak prettig, maar ook jongere kinderen kunnen hier gebruik van maken, bijvoorbeeld door meer te werken met tekeningen.

Begeleiding

Zelfdoding heeft een enorme impact op het hele gezin. Zowel voor kinderen als hun ouders is het van groot belang hulp en ondersteuning bij de verwerking hiervan te krijgen. Heel graag help ik jullie als gezin de draad voorzichtig weer op te pakken. Door mijn ervaring met zelfdoding in professionele en persoonlijke zin, kan ik jullie helpen om deze gebeurtenissen op een veilige manier een plekje te geven. Neem gerust contact op.